Σας ενημερώνουμε ότι η Σύγκλητος, στην υπ’ αριθ. 180/29.12.2020 έκτακτη συνεδρίασή της, αφού έλαβε υπόψη την εισήγηση του Αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών και Διεθνών Θεμάτων, την τρέχουσα υγειονομική κρίση, τις ιδιαίτερες συνθήκες της πανδημίας Covid-19, καθώς και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις, και κατόπιν διεξοδικής συζήτησης, αποφάσισε ομόφωνα τη διεξαγωγή εξ αποστάσεως εξετάσεων κατά την εξεταστική περίοδο χειμερινού εξαμήνου ακαδ. έτους 2020-2021, ως ακολούθως:
Α. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΤΜΗΜΑΤΩΝ:
Α.1. Επιτροπές υποστήριξης εξ αποστάσεως διδασκαλίας και εξετάσεων
Στα Τμήματα έχουν συγκροτηθεί Επιτροπές Υποστήριξης των Εξ Αποστάσεως Εξετάσεων σύμφωνα με την απόφαση της Συγκλήτου που απαρτίζονται από μέλη ΔΕΠ και τεχνικό προσωπικό. Οι επιτροπές αυτές θα πρέπει να δραστηριοποιηθούν εν όψει της προσεχούς εξεταστικής περιόδου, παρέχοντας υπηρεσίες επιμόρφωσης και αναλυτικής ενημέρωσης του διδακτικού προσωπικού ανάλογα με τις προϋποθέσεις και συνθήκες εξέτασης του Τμήματος, όπως έγινε και στις εξεταστικές περιόδου Ιουνίου και Σεπτεμβρίου. Αυτό αφορά ιδιαίτερα νέους συναδέλφους που δεν είχαν ως τώρα εμπειρία εξετάσεων εξ αποστάσεως. Επίσης θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε νέα μέσα που διαθέτει το Πανεπιστήμιο Πατρών, και συγκεκριμένα στην υπηρεσία εξ αποστάσεως διδασκαλίας zoom και webex, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις εξετάσεις.
Σημειώνεται, ότι η τεχνική υποστήριξη της διεξαγωγής των εξετάσεων αποτελεί ευθύνη των τεχνικών υπευθύνων των τμημάτων και των Επιτροπών Υποστήριξης και επομένως το Τμήμα Δικτύων θα παρέχει υποστήριξη μόνον στα μέλη των συγκεκριμένων επιτροπών και όχι μεμονωμένα σε μέλη του διδακτικού προσωπικού ή φοιτητές.
Α.2 Πρόγραμμα εξετάσεων
Το πρόγραμμα της εξεταστικής περιόδου θα πρέπει να περιλαμβάνει πέραν των συνήθων δεδομένων (ημερομηνία, ώρα, διδάσκοντες, κλπ.), αναφορά στους τρόπους και τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν για κάθε εξεταζόμενο μάθημα. Για τον σκοπό αυτό θα πρέπει έγκαιρα να ζητηθούν από τους διδάσκοντες τα σχετικά στοιχεία.
Α.3 Ειδικές περιπτώσεις εξέτασης φοιτητών
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις διαπιστωμένης αδυναμίας πρόσβασης στα διαθέσιμα ψηφιακά μέσα εξ αποστάσεως εξέτασης για μεμονωμένες περιπτώσεις φοιτητών και μόνον (πχ. Άτομα με ειδικές ανάγκες), λαμβάνεται μέριμνα, με ευθύνη των διδασκόντων του μαθήματος και του Προέδρου του Τμήματος, για την αντιμετώπιση του θέματος.
Ο Πρόεδρος του Τμήματος σε συνεργασία με τα αντίστοιχα μέλη του διδακτικού προσωπικού αποφασίζουν τον πλέον πρόσφορο, κατά περίπτωση, τρόπο εξέτασης των φοιτητών της περίπτωσης αυτή και ενημερώνεται ο Κοσμήτορας της Σχολής, όπως προβλέπεται στις σχετικές Αποφάσεις της Συγκλήτου.
Β. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ:
Β.1 Επιλογή τρόπου εξέτασης
Τα μέλη του διδακτικού προσωπικού πρέπει έγκαιρα να επιλέξουν από τους προτεινόμενους τρόπους εξέτασης εκείνον που θεωρούν ότι ανταποκρίνεται κατά τον καλύτερο τρόπο στις απαιτήσεις εξέτασης του μαθήματος. Σημειώνεται ότι τα μέσα και οι τρόποι που προτείνονται αποτελούν εξειδίκευση των βασικών σεναρίων που έχουν εγκριθεί από τη Σύγκλητο του Ιδρύματος σε προηγούμενες συνεδριάσεις και τα οποία αναφέρονται συνοπτικά στο τέλος της Πρότασης.
Β.2 Δημιουργία εξέτασης μαθήματος
Τα μέλη του διδακτικού προσωπικού για κάθε μάθημα πρέπει έγκαιρα να δημιουργήσουν μια νέα “Εξέταση Μαθήματος” στην πλατφόρμα exams.eclass.upatras.gr για αυτή την εξεταστική περίοδο. Εξετάσεις μαθημάτων προηγουμένων εξεταστικών περιόδων είναι απαραίτητο να απενεργοποιηθούν από τα μέλη του διδακτικού προσωπικού και σε διαφορετική περίπτωση η απενεργοποίηση θα γίνει από το Τμήμα Δικτύων.
Η νέα «Εξέταση Μαθήματος» (ως μάθημα) θα πρέπει να είναι τύπου «Ανοικτό με Εγγραφή» ή «Κλειστό». Στην πρώτη περίπτωση (εξέταση τύπου «Ανοικτό με Εγγραφή» ) οι φοιτητές θα πρέπει να κληθούν από τα μέλη του διδακτικού προσωπικού να εγγραφούν σε αυτό εντός ορισμένης διορίας και στη συνέχεια το μάθημα θα πρέπει να μετατραπεί σε «Κλειστό», Στη δεύτερη περίπτωση (εξέταση τύπου «Κλειστό») η εγγραφή των φοιτητών θα γίνει από τους ίδιους τους διδάσκοντες. Σε κάθε περίπτωση οι φοιτητές θα πρέπει να αποδεχτούν τον κανονισμό εξέτασης, όπως περιγράφεται στη συνέχεια (Γ. Διαδικασίες Φοιτητών).
Β.3 Ενημέρωση φοιτητών για τον τρόπο εξέτασης μαθήματος
Τα μέλη του διδακτικού προσωπικού για κάθε μάθημα που εξετάζεται αναρτούν ανακοινώσεις στο eClass του οικείου μαθήματος, με αναλυτική επεξήγηση του τρόπου και των μέσων εξέτασης και καλούν τους φοιτητές εντός συγκεκριμένης προθεσμίας να εγγραφούν στην «Εξέταση μαθήματος» στην πλατφόρμα exams.eclass.upatras.gr. Η εγγραφή αυτή αποτελεί δήλωση συμμετοχής στην εξέταση του μαθήματος. Διεξάγουν, αν το κρίνουν αναγκαίο, προσομοιώσεις εξέτασης στις οποίες συμμετέχουν και οι επιτηρητές.
Β.4 Eξέταση μαθήματος
Μετά τη λήξη της προθεσμίας εγγραφών στην εξέταση, τα μέλη του διδακτικού προσωπικού ενημερώνονται για το συνολικό αριθμό των φοιτητών που έχουν δηλώσει συμμετοχή στην εξέταση ώστε να ρυθμίσουν τα οργανωτικά ζητήματα της εξέτασης. Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης, αναφέρουν προς την αρμόδια επιτροπή του Τμήματος τυχόν προβλήματα και παρατηρήσεις.
Β.5 Έλεγχος ταυτοπροσωπίας
Η ταυτοποίηση των φοιτητών που συμμετέχουν σε εξ αποστάσεως εξέταση αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της διαδικασίας. Ο έλεγχος ταυτοπροσωπίας γίνεται με χρήση αποκλειστικά και μόνον του ιδρυματικού λογαριασμού για σύνδεση στην πλατφόρμα των εξετάσεων και με την επίδειξη φοιτητικής/αστυνομικής ταυτότητας στην οθόνη του εξεταστή, ενώ συμπληρωματικά ο εξεταστής μπορεί να ζητήσει απόδειξη ότι ο εξεταζόμενος έχει πράγματι εκπονήσει την εργασία ή εκπονεί την εργασία με επίδειξη του γραπτού του, κλπ. Οι διδάσκοντες εξειδικεύουν τον τρόπο ταυτοποίησης, ανάλογα με την πλατφόρμα που επιλέγουν για τη διεξαγωγή της εξέτασης, με σεβασμό στη νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων.
Β.6 Ειδικές περιπτώσεις εξέτασης
Οι αρμόδιοι διδάσκοντες εξετάζουν κατά περίπτωση τα αιτιολογημένα αιτήματα φοιτητών της περίπτωσης Α3 (αιτήματα ειδικών περιπτώσεων εξέτασης) και διεξάγουν την εξέταση με τον τρόπο που έχει αποφασιστεί σύμφωνα με Α3.
Β.7 Μετά τις εξετάσεις, απορίες και ερωτήσεις
Σύμφωνα με τον εσωτερικό κανονισμό του Πανεπιστημίου Πατρών (άρθρο 38, παρ. 3, οι διδάσκοντες, ταυτόχρονα με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, υποχρεούνται να ορίσουν ειδικό ωράριο, κατά το οποίο μπορούν να τον/την επισκεφθούν φοιτητές για απορίες και ερωτήσεις επί των γραπτών τους. Η δυνατότητα αυτή θα πρέπει να παρέχεται διαδικτυακά. Μια καλή πρακτική θα μπορούσε να είναι να δημιουργηθεί στο μάθημα «επίδειξη γραπτού» και να ζητηθεί από τους φοιτητές που ενδιαφέρονται να εκφράσουν απορίες για το γραπτό τους να εγγραφούν εκεί, μέχρι συγκεκριμένη ημερομηνία. Μετά μπορεί να ανακοινωθεί πρόγραμμα ολιγόλεπτων συναντήσεων με μέσο τηλεδιάσκεψης ( πχ zoom).
Γ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ:
Γ.1 Τρόπος εξέτασης
Οι φοιτητές που δικαιούνται να συμμετάσχουν στις εξετάσεις θα πρέπει να ανατρέξουν και να ενημερωθούν για τις οδηγίες ώστε να έχουν λάβει γνώση για τη μέθοδο και τα μέσα της εξ αποστάσεως εξέτασης από τους διδάσκοντες του μαθήματος. Οι οδηγίες που αφορούν τους τρόπους εξέτασης που υλοποιούνται στο Πανεπιστήμιο Πατρών μπορούν να αναζητηθούν στο https://www.upnet.gr/exams/.
Γ.2 Προετοιμασία εξέτασης
Οι φοιτητές θα πρέπει να μεριμνήσουν πριν την εξέταση για τα ακόλουθα:
(α) Να έχουν κάνει την ηλεκτρονική Αίτηση-Δήλωσή τους για συμμετοχή στις εξ αποστάσεως εξετάσεις στην πλατφόρμα του https://exams.eclass.upatras.gr/modules/auth/registration.php και στη συνέχεια να εγγραφούν στα μαθήματα του Τμήματός τους στα οποία επιθυμούν να εξεταστούν στην πλατφόρμα exams.eclass.upatras.gr.
(β) Να διαθέτουν τον απαιτούμενο εξοπλισμό και τα απαραίτητα τεχνικά μέσα (π.χ. σταθερό ή φορητό Η/Υ, κάμερα, μικρόφωνο, κλπ.) και να έχουν ελέγξει τη σωστή λειτουργία του κατά τον χρόνο της κάθε εξέτασης,
(γ) να εξασφαλίσουν καλής ποιότητας σύνδεση στο διαδίκτυο την ημέρα και ώρα της κάθε εξέτασης
Γ.3 Συμμετοχή στην εξέταση
Οι φοιτητές που συμμετέχουν στην εξέταση, σύμφωνα με την Αίτηση-Δήλωση που έχουν υπογράψει θα πρέπει:
(α) Η συμμετοχή τους στις εξετάσεις να γίνει αποκλειστικά και μόνο μέσω του ιδρυματικού λογαριασμού τους.
(β) Η εργασία/γραπτό κάθε εξέτασης που θα παραδοθεί να αποτελεί δημιούργημα ατομικό, και θα πρέπει να αναφέρουν με ακρίβεια οποιαδήποτε βοήθεια έλαβαν από άλλο πρόσωπο, οργανισμό, σύστημα και/ή τις πηγές που χρησιμοποίησαν για τη συγγραφή της εργασίας ή του γραπτού τους.
(γ) Να αποδεχτούν τους κανόνες δεοντολογίας για τους φοιτητές του Πανεπιστημίου Πατρών και της τήρησης του κανονισμού και προάσπισης του κύρους των εξετάσεων όπως αυτοί ορίζονται στα άρθρα 41 και 101, αντίστοιχα, του Εσωτερικού Κανονισμού του Πανεπιστημίου Πατρών (Εσωτερικός Κανονισμός ΦΕΚ 3899/2019 τ. Β’).
(δ) Να αποδεχθούν τον έλεγχο λογοκλοπής στις εργασίες/γραπτά που παραδίδουν μέσω του πληροφοριακού συστήματος Turnitin που είναι ενσωματωμένο στην πλατφόρμα διεξαγωγής εξετάσεων.
(ε) Να αποδεχθούν τα μέτρα προστασίας προσωπικών δεδομένων του Ιδρύματος για τη διαδικασία των εξ αποστάσεως εξετάσεων (σύμφωνα με την εισήγηση Υπευθύνου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων του Πανεπιστημίου Πατρών)και ειδικότερα ότι: 1) Οι μέθοδοι της εξ αποστάσεως αξιολόγησης των φοιτητών συνιστούν πράξεις επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων ειδικής κατηγορίας για λόγους προστασίας δημοσίου συμφέροντος τόσο για τους διδάσκοντες όσο και για τους διδασκόμενους, 2) απαγορεύεται η καταγραφή της εξεταστικής διαδικασίας με τον οποιοδήποτε τρόπο από τους συμμετέχοντες,
(ζ) απαγορεύεται η δημοσίευση ή ανάρτηση σε ιστοσελίδες ή κοινοποίηση σε τρίτους ή μετάδοση ή διανομή με οποιονδήποτε τρόπο του συνόλου ή μέρους της εξ αποστάσεως εξέτασης διότι οι πράξεις αυτές συνιστούν περαιτέρω επεξεργασία δεδομένων που υπερβαίνουν το πλαίσιο προστασίας τους και παραβιάζουν ευθέως το νόμο και συνεπάγονται ευθύνη γι’ αυτόν που τις επιχειρεί.
Δ. ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ:
Το Πανεπιστήμιο Πατρών κατά τη διενέργεια των εξετάσεων με τη χρήση των εξ αποστάσεως μεθόδων αξιολόγησης πρέπει να λαμβάνει όλα τα αναγκαία και πρόσφορα οργανωτικά μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον σχετικό Οδηγό συμμόρφωσης στον Γενικό Κανονισμό Προστασίας δεδομένων https://www.upatras.gr/el/node/8947.
Οι μέθοδοι της εξ αποστάσεως αξιολόγησης των φοιτητών συνιστούν πράξεις επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων ειδικής κατηγορίας για λόγους προστασίας δημοσίου συμφέροντος τόσο για τους διδάσκοντες όσο και για τους διδασκόμενους. Στο πλαίσιο αυτό το Πανεπιστήμιο διενεργεί την απαιτούμενη Μελέτη Εκτίμησης Αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα κατά τη διεξαγωγή των εξ αποστάσεως εξετάσεων με την α) περιγραφή των πράξεων και σκοπών επεξεργασίας, β) την εκτίμηση της αναγκαιότητας και αναλογικότητας των πράξεων επεξεργασίας σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό, γ) την εκτίμηση των κινδύνων όπως διαγράφονται στο πρόγραμμα και την πολιτική προστασίας των δεδομένων που ακολουθεί το ΠΠ για τη συμμόρφωση στον Γενικό Κανονισμό Προστασίας και το ν. 4624/2019 και δ) την πρόβλεψη μέτρων αντιμετώπισης των κινδύνων και μέτρων ασφαλείας ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των δεδομένων.
Στο παραπάνω πλαίσιο προστασίας των δεδομένων με τη χρήση μεθόδων της εξ αποστάσεως αξιολόγησης εντάσσεται ως αναγκαία εγγύηση ότι α) η εξεταστική διαδικασία που επιλέγεται απαγορεύεται να καταγραφεί από οιονδήποτε συμμετέχοντα σε αυτή, β) καταγράφονται μόνον τα απαραίτητα για τη συμμετοχή στις εξετάσεις στοιχεία όπως η διασύνδεση στο δίκτυο, το ιδρυματικό όνομα του χρήστη, η ΙP διεύθυνση του υπολογιστή, η ημερομηνία και η ώρα της σύνδεσης και γ) απαγορεύεται η δημοσίευση ή ανάρτηση σε ιστοσελίδες ή κοινοποίηση σε τρίτους ή μετάδοση ή διανομή με οποιονδήποτε τρόπο του συνόλου ή μέρους της εξ αποστάσεως εξέτασης. Οι πράξεις αυτές συνιστούν περαιτέρω επεξεργασία δεδομένων που υπερβαίνουν το πλαίσιο προστασίας τους και παραβιάζουν ευθέως τον νόμο και συνεπάγονται ευθύνη γι’ αυτόν που τις επιχειρεί.
Το ηλεκτρονικό αρχείο που εμπεριέχει το ηλεκτρονικό γραπτό θα αποθηκευτεί σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τον εσωτερικό κανονισμό του ΠΠ περί φυσικών εγγράφων.
Ασφαλιστική δικλείδα για το αδιάβλητο της διαδικασίας από πλευράς προστασίας των προσωπικών δεδομένων αποτελεί η διασφάλιση της ταυτοποίησης των εξεταζομένων κατόπιν της υποβολής από μέρους τους αίτησης συμμετοχής στη διαδικασία της εξ αποστάσεως εξέτασης κάθε μαθήματος, με χρήση αποκλειστικά ιδρυματικού λογαριασμού και τη συνακόλουθη υπεύθυνη δήλωσή τους ότι αποδέχονται την πολιτική προστασίας Δεδομένων του ΠΠ, όπως έχει αναρτηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα του Ιδρύματος και ότι οι απαντήσεις τους, τηρώντας τους κανόνες της ακαδημαϊκής δεοντολογίας, αποτελούν προϊόν δικής τους πνευματικής προσπάθειας συναινούντες σε ενδεχόμενο έλεγχο πρόληψης λογοκλοπής.
Τέλος, υπενθυμίζεται ότι υπάρχει δυνατότητα να απευθύνονται ερωτήματα για θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων προς τον Υπεύθυνο Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων του Πανεπιστημίου Πατρών στην ηλεκτρονική διεύθυνση: .
Ε. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΡΟΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΣΩΝ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
Η Σύγκλητος του Πανεπιστήμιου Πατρών (συνεδρίαση 180/29.12.2020) έχει καθορίσει τα εξής σενάρια των εξ αποστάσεως εξετάσεων: (α) Προφορική εξ αποστάσεως εξέταση (β) Κατάθεση γραπτών εργασιών (γ) Εξ αποστάσεως γραπτή εξέταση, ή συνδυασμό των ανωτέρω.
Στη συνέχεια παρέχεται σύντομη περιγραφή καθενός από τους τρόπους αυτούς της εξέτασης, ενώ στο Κέντρο Δικτύων έχουν αναρτηθεί λεπτομερείς οδηγίες για τρόπους υλοποίησής τους με χρήση των εργαλείων που υποστηρίζονται από το Πανεπιστήμιο Πατρών (Zoom, Webex, Skype for Business ,MS Teams,).
(α) Προφορική εξ αποστάσεως εξέταση
Το σενάριο αυτό προκρίνεται για μαθήματα επιλογής με σχετικά μικρά ακροατήρια (< 40 άτομα). Η προφορική εξέταση γίνεται μέσω Zoom, Webex, Skype for Business, MS Teams ή άλλου εργαλείου τηλεδιάσκεψης που επιτρέπει τη σύνδεση μέσω ιδρυματικού λογαριασμού του Πανεπιστημίου Πατρών. Η επιτροπή θεωρεί καλή πρακτική τον συνδυασμό της προφορικής εξέτασης με παράλληλη κατάθεση γραπτής εργασίας από τους φοιτητές (βλέπε σημείο Β). Η προφορική εξέταση πρέπει να γίνεται σε ομάδες 2-5 φοιτητών ώστε να εξασφαλιστεί το αδιάβλητο της αξιολόγησης.
(β) Αξιολόγηση με γραπτές εργασίες
Το σενάριο αυτό μπορεί να υλοποιηθεί μέσω εργασιών που έχουν δοθεί κατά τη διάρκεια του εξαμήνου (και περιλαμβάνουν ασκήσεις, παραδοτέα, ανάπτυξη δεξιοτήτων, κ.λπ.) ή με θέμα εργασίας που ανακοινώνεται την ημέρα της εξέτασης (take home assignment) και δίνεται περιορισμένο αλλά εύλογο χρονικό διάστημα (όχι περισσότερο από κάποιες ώρες) για την ανάπτυξη και την αποστολή με ανάρτησή του στο exams.eclass.upatras.gr (εργαλείο «εργασίες» ). Η αξιολόγηση εργασιών μπορεί να συνδυαστεί με προφορική εξ αποστάσεως παρουσίαση και εξέταση με χρήση τηλεδιάσκεψης (σενάριο α). Χρησιμοποιείται το exams.eclass.upatras.gr και μπορεί να γίνει έλεγχος λογοκλοπής μέσω του Turnitin (σύστημα ελέγχου λογοκλοπής συνδεμένο με την υπηρεσία e-class).
(γ) Γραπτή εξ αποστάσεως εξέταση
Το σενάριο αυτό προτείνεται για μαθήματα με μεγάλα ακροατήρια. Συνιστάται η γραπτή online εξέταση να γίνει μέσω exams.eclass.upatras.gr. Το σενάριο συνδυάζεται με συνεχή ή μερική επιτήρηση, για το λόγο αυτό συνδυάζεται με σύνδεση σε σύστημα τηλεδιάσκεψης (Zoom, Webex, Skype for Busiennes ή MS Teams), συνεπώς προϋπόθεση είναι να διαθέτουν κάμερα οι φοιτητές (σε κινητό ή υπολογιστή). Η εξέταση που γίνεται είτε μέσω του εργαλείου «Ασκήσεις» του exams.eclass.upatras.gr (ερωτήσεις κλειστού τύπου), είτε μέσω του εργαλείου «Εργασίες» του exams.eclass.upatras.gr (ερωτήσεις ανάπτυξης) συνιστάται να έχει τον χαρακτήρα εξέτασης “με ανοικτά βιβλία”, δηλαδή οι ερωτήσεις θα πρέπει να είναι σύνθετες και ο χρόνος εξέτασης πιο σύντομος από τον συνήθη χρόνο της δια ζώσης εξέτασης, ενώ οι απαντήσεις δεν θα πρέπει να επιτρέπουν τη δυνατότητα αναζήτησης στο διαδίκτυο ή στα βοηθήματα του μαθήματος.
(δ) Συνδυασμός των ανωτέρω
Οι διδάσκοντες κατά την κρίση τους και σύμφωνα με τους διαθέσιμους πόρους, δύνανται να επιλέξουν και συνδυασμό των παραπάνω τρόπων εξέτασης, όπως έγινε και στις εξετάσεις Ιουνίου και Σεπτεμβρίου από τα μέλη του διδακτικού προσωπικού και τμήματα, ειδικά σε περιπτώσεις μαθημάτων με μεγάλα ακροατήρια.
